ΠΡΟΣΟΧΗ! Διάβασε το πριν το αγοράσεις...
Υπάρχουν άλλα τόσα άγνωστα (στις περισσότερες από εμάς) συστατικά που οφείλουμε να γνωρίζουμε αν θέλουμε να λέμε ότι τρεφόμαστε σωστά και υγιεινά. Επειδή λοιπόν, οι ετικέτες τροφίμων κρύβουν πολλές παγίδες και μυστικά, αποφάσισα να απευθυνθώ στην Κλινική Διαιτολόγο – Διατροφολόγο Κλειώ Δημητριάδου για να μας ενημερώσει, προσφέροντας όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Ας διαβάσουμε λοιπόν με προσοχή όλα όσα λέει η ειδικός...
Είμαστε ό,τι τρώμε, αλλά ξέρουμε τι πραγματικά καταναλώνουμε; Για να είμαστε σίγουροι τι βρίσκεται στο πιάτο μας είναι σημαντικό να κοιτάμε τις ετικέτες και πάνω από όλα να ξέρουμε τι λένε. Πριν φτάσουμε στο σημείο πούμε στον εαυτό μας καλή όρεξη, οφείλουμε πρώτα να πούμε καλό διάβασμα!
ΒΗΜΑ Νο1: ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Παίζει ρόλο η σειρά που αναγράφονται;
Σαν πρώτη κίνηση, καλό θα ήταν να κοιτάμε τα συστατικά, καθώς σε αυτά θα βρούμε από τι αποτελείται το τρόφιμο που έχουμε αγοράσει! Κάτι που ίσως δεν ήξερες, είναι ότι η σειρά με την οποία αναγράφονται, δηλώνει την ποσότητα στην οποία περιέχεται το κάθε ένα (τα συστατικά με τη μεγαλύτερη ποσότητα βρίσκονται στην αρχή, ενώ αυτά με τη μικρότερη στο τέλος).
Προσοχή στη ζάχαρη, το αλάτι και στο φοινικέλαιο
Εδώ μπορεί να υπάρχουν και εκπλήξεις. Για παράδειγμα, η ζάχαρη και το αλάτι χρησιμοποιούνται σε διάφορες τροφές, χωρίς να μας περνάει από το μυαλό. Επίσης, ένα σύνηθες συστατικό σε μπισκότα και διάφορα γλυκίσματα είναι το φοινικέλαιο, το οποίο καλό είναι να μην καταναλώνεται συχνά γιατί σχετίζεται με καρδιαγγειακά νοσήματα (σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας).
Τι είναι τα πρόσθετα τροφίμων;
Στα συστατικά συναντούμε και τα γνωστά Ε ή αλλιώς πρόσθετα τροφίμων. Δε σημαίνει ότι είναι απαραίτητα επιζήμια για την υγεία μας όμως. Πρόκειται για βελτιωτικά γεύσης, χρωστικές, συντηρητικά κλπ.
Γιατί συνήθως αναφέρονται τα ίχνη ξηρών καρπών;
Κάτω από τα συστατικά συνήθως αναφέρονται και τα ίχνη ορισμένων τροφών πχ. ξηρών καρπών, το οποίο σημαίνει ότι παρασκευάζονται σε περιβάλλον στο οποίο υπάρχουν και αυτά τα τρόφιμα. Αυτό πρέπει να επισημαίνεται διότι πρόκειται για αλλεργιογόνες τροφές και ο καταναλωτής χρειάζεται να είναι ενήμερος.
ΒΗΜΑ Νο2: ΤΑ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Προσοχή στην ποσότητα και στις θερμίδες
Στην ετικέτα βρίσκουμε και το πινακάκι με τα θρεπτικά συστατικά. Εδώ πραγματικά δεν ξέρουμε τι να κοιτάξουμε. Αρχικά, είναι παραπλανητικό το γεγονός ότι πρώτα αναφέρονται τα στοιχεία για τα 100γρ. και στη συνέχεια για τη μερίδα (η οποία ορίζεται συνήθως με γραμμάρια). Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να δούμε πόσο ζυγίζει η συσκευασία που κρατάμε για να καταλάβουμε την ποσότητα στην οποία αναφέρεται ο πίνακας. Ακόμη, πρέπει να δούμε πόση είναι η μερίδα σε σχέση με τη συσκευασία. Αν διαβάσουμε μόνο 125 θερμίδες ανά μερίδα αυτό δε σημαίνει ότι αφορά ολόκληρη το προιόν! Τέλος, κοιτάμε τα kcal και όχι τα kj.
Τι ρόλο παίζουν οι πρωτεΐνες, τα λιπαρά και οι υδατάνθρακες;
Εκτός από τις θερμίδες, βρίσκουμε τις πρωτεΐνες, τα λιπαρά, τα σάκχαρα και τις φυτικές ίνες, ενώ ενδεχομένως αναφέρεται και το νάτριο (αλάτι), η χοληστερόλη κ.ά. Αυτό που έχει σημασία στα λιπαρά είναι τα κορεσμένα. Αυτά αναφέρονται κάτω από το σύνολο των λιπαρών και θα πρέπει να είναι σε χαμηλά επίπεδα, προφανώς. Σημαντικό επίσης, είναι να αποφεύγονται τα trans λιπαρά οξέα τα οποία επιβαρύνουν την καρδιαγγειακή λειτουργία.
Όσον αφορά στους υδατάνθρακες θα πρέπει να κοιτάμε τα σάκχαρα, δηλαδή τους απλούς υδατάνθρακες. Τα σάκχαρα θα μπορούσαν να είναι και από φυσικές τροφές, όπως δηλαδή τα φρούτα.
Ποια είναι η ιδανική ποσότητα νατρίου και φυτικών ινών;
Όσον αφορά στο νάτριο, το όριο είναι τα 2 γραμμάρια για το σύνολο της ημέρας και για τις φυτικές ίνες η σύσταση είναι τα 25 γραμμάρια για τις γυναίκες και τα 38 για τους άνδρες.
Τι είναι η συνιστώμενη ποσότητα βιταμινών και ιχνοστοιχείων;
Συχνά μαζί με τον πίνακα των θρεπτικών συστατικών, συναντούμε κι έναν πίνακα που αναφέρεται στο ποσοστό της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Δηλαδή, τι ποσοστό βιταμινών και ιχνοστοιχείων θα καλυφθεί, σύμφωνα με τις επίσημες συστάσεις, αν καταναλωθεί συγκεκριμένη ποσότητα από το προϊόν αυτό.
